هوش هیجانی مفهومی است که در چند دههی اخیر بسیار مطرح و شناخته شده است. اهمیتی که این هوش و ویژگیهای مرتبط با آن در زندگی شخصی و حرفهای افراد دارد، باعث شده که تقریبا تکتک افرادی که با این مفهوم آشنا میشوند، بخواهند سطح EQ را در خود بسنجند. برای این منظور تستهای مختلفی توسط روانشناسان طراحی شده که تست هوش هیجانی بار-آن یکی از آنهاست. در ادامهی این مقاله به توضیح و معرفی این تست میپردازیم.
خاستگاه و تعریف هوش هیجانی
قدمت مفهوم هوش عمومی یا IQ به سالیان دراز گذشته میرسد. زمانی بود که تنها این نوع از هوش به رسمیت شناخته میشد و آن را طلاییترین عامل موفقیت افراد در زندگی در نظر میگرفتند. اما در سال ۱۹۵۰ و در پی تحولات فرهنگی و اجتماعی آن زمان، آبراهام مازلو برای اولین بار مفهوم قدرت هیجانی را مطرح کرد که نقطهی آغازی برای تحقیقات و مطالعات بیشتر در زمینهی ذهن، هوش و رفتار انسان شد.
چندین سال بعد از آن، در سال ۱۹۸۳ هوارد گاردنر نظریهای را مطرح کرد که با عنوان هوشهای چندگانهی گاردنر شناخته میشود. گاردنر در نظریهی خود، پتانسیلهای عقلانی و هیجانی را از هم متمایز کرد و هر کدام از آنها را معتبر و نوع خاصی از هوش در نظر گرفت. این تئوری جدید، نوآورانه بود و نگاه افراد را به مفهوم هوش، بهطور جدی و گستردهای تغییر داد. هفت سال پس از ارائهی نظریهی گاردنر، یعنی در سال ۱۹۹۰ جان مایر از دانشگاه همشایر و پیتر سالووی از دانشگاه ییل تعریف جدیدی از هوش هیجانی ارائه دادند:
“هوش هیجانی، توانایی نظمدهی و نظارت بر احساسات، هیجانات و عواطف خود و دیگران و بهکارگیری آنها برای تصمیمگیری درست، کنترل افکار و عملکرد موثر است.“
مقاله هوش هیجانی چیست را نیز بخوانید.
تست هوش هیجانی بار-آن چیست؟
برای سنجش این مفهوم تازهای که مطرح شده بود، روشهای جدیدی ابداع شد که از جملهی آنها میتوان به تستهای گوناگون اشاره کرد. آزمون هوش هیجانی بار-آن یکی از معتبرترین آزمونهای هوش هیجانی موجود است که توسط یک روانشناس به اسم روون بار-آن برای اثبات اهمیت و تاثیرگذاری بیشتر EQ در مقابل IQ و آزمونهای مربوط به آن ارائه شد. این تست کاربرد وسیعی در زمینههای مختلف دارد؛ یکی از موارد استفاده از آن، در هنگام استخدام نیروی کار است. مشاوران و مدیران منابع انسانی شرکتها، تست بار-آن را برای سنجش تواناییهای هیجانی مراجعان و افراد متقاضی شغل به کار میگیرند و با بررسی نتایج آن به نقاط قوت و ضعفشان آگاه میشوند. هدف از انجام این تست به صورت کلی، حرکت به سمت عملکرد اجتماعی بهتر و دنبال کردن موثرتر اهداف است. افرادی که نتایج تست خود را دریافت میکنند، میتوانند به کمک مشاور و یا بهتنهایی به رشد دادن و تقویت نقاط ضعف خود بپردازند. از این تست به منظور انجام مطالعات و پژوهش در حوزهی علم روانشناسی، برای مشاورهی شغلی و تحصیلی و برای مقاصد شخصی مثل خودشناسی هم استفاده میشود. همچنین آزمون بار-آن از پرطرفدارترین و شناختهشدهترین تستهای روانشناسی است.
مولفههای مختلف آزمون هوش بار-آن
تست هوش هیجانی بار-آن شامل ۹۰ سوال است که ۱۵ مولفه و ویژگی مختلف مرتبط با هیجانات درونی و شیوهی واکنش به شرایط بیرونی در آن اندازهگیری و بررسی میشود. این آزمون، شامل ۱۵ مولفهی مختلف است که در ۵ دسته طبقهبندی میشود:
دستهی اول: بعد درونفردی
این بخش از مولفههای آزمون، نشاندهندهی ظرفیتها، تواناییها و ارتباط شما با خودتان است.
– خودآگاهی هیجانی
– ابراز خود
– احترام به خود
– خودشکوفایی
– استقلال
همچنین از دست ندهید: انجام رایگان تست طرحواره یانگ
دستهی دوم: بعد میانفردی
مهارتهای ارتباطی و عملکرد شما در ارتباط با دیگران، در این دسته جا میگیرد.
– همدلی
– روابط بین فردی
– مسئولیتپذیری اجتماعی
دستهی سوم: انطباقپذیری
انطباقپذیری به معنی نحوهی پاسخگویی شما به نیازهای محیطی و شرایط خارجی است.
– حل مسئله
– واقعیتسنجی
– انعطافپذیری
دستهی چهارم: مدیریت هیجانات
مولفههای مربوط به این دسته، توانایی شما در مقابله با استرس و تاثیر نپذیرفتن از هیجانات و احساسات مختلف و به ویژه احساسات منفی است.
– تحمل فشار روانی
– کنترل تکانش
دستهی پنجم: خلق عمومی
خلق عمومی بیانگر توانایی لذت بردن از زندگی روزانه و میزان ثبات و تداوم نگرش مثبت به آن است.
– خوشبینی
– شادکامی
آزمونهای هوش هیجانی دیگری هم وجود دارند مثل آزمون برادبری و آزمون گریوز. این تستها هوش هیجانی را به شکل کلی میسنجند اما تست بار-آن هر یک از این ۱۵ مولفه را به طور مجزا بررسی و نمرهدهی میکند. به همین دلیل با انجام این تست میتوانید به شناخت عمیقتری نسبت به نقاط قوت و ضعف خود دست پیدا کنید و با اطلاع پیدا کردن از جزئیات دقیقتر، برای برطرف کردن ضعفهایتان تصمیمات درستتری گرفته و اقدامات موثرتری را در پیش بگیرید. لازم است بدانید که آزمون هوش هیجانی بار-آن برای بزرگسالان طراحی شده و کودکان نمیتوانند در آن شرکت کنند؛ اگرچه آزمونی که مختص سنجش هوش هیجانی کودکان طراحی شده باشد هم موجود است و از این نظر جای نگرانی نیست.
تست هوش هیجانی بار-آن رایگان
انجام آزمون بار-آن به شکل حضوری و در مراکز مشاوره و روانشناسی امکانپذیر است. اما امروزه به لطف اینترنت و تکنولوژیهای مختلف، این تست به صورت آنلاین هم در دسترس است. میتوانید به راحتی برای انجام آزمون هوش هیجانی بار-آن در سایت ما اقدام کنید و نتیجهی آزمون خود را تقریبا بدون معطلی و هزینهی مضاعف دریافت کنید.
هوش هیجانی از این نظر اهمیت ویژهای دارد که تاثیر آن در روز به روز زندگی ما با اطرافیانمان قابل لمس و مشاهده است. هوش هیجانی برخلاف IQ با عواطف و رفتارهای ما در ارتباط است و به همین دلیل بر روی زندگی شخصی، موقعیت شغلی و تحصیلی و جایگاه اجتماعی ما اثر مستقیم دارد. با انجام تست هوش هیجانی بار-آن و تحلیل نتایج آن در هر بخش، میتوان راهی برای بهبود شرایط زندگی و روابط پایدارتر با دیگران پیدا کرد. این تست در مقایسه با تستهای مشابه خودش، نتایج کاملتر و کاربردیتری را ارائه میدهد و دلیل محبوبیت و اعتبار زیاد آن هم همین است. میتوانید به شکل رایگان و اینترنتی یا با مراجعهی حضوری به متخصص به تست بار-آن دست پیدا کرده و از مزایای آن بهرهمند شوید.
اگر به دنبال پرسشنامه بار آن هستید نیز میتوانید آن را از اینجا دانلود کنید.